Advies voor de uitvoering van klinisch onderzoek ten tijde van de beperkende maatregelen door het coronavirus
De CCMO krijgt veel vragen over problemen die ontstaan als gevolg van het coronavirus en de effecten daarvan op de uitvoering van klinisch onderzoek. Voorbeelden betreffen de aflevering van onderzoeksmedicatie, proefpersonen die niet naar de onderzoekslocatie kunnen komen waardoor bepaalde onderzoeksprocedures niet uitgevoerd kunnen worden, en het uitstellen van monitoringactiviteiten. De CCMO wil benadrukken dat in alle gevallen de veiligheid van de deelnemers aan het onderzoek en de gezondheid van de zorgprofessionals voorop staat. Als opdrachtgever of onderzoeker dient u zich af te vragen of het onderzoek, of delen van het onderzoek, tijdelijk kan worden stilgelegd of niet. De CCMO realiseert zich dat bij lopend onderzoek dit in veel gevallen niet kan. Bijvoorbeeld omdat de deelnemers de onderzoeksmedicatie moeten krijgen of omdat in het kader van de veiligheid van de proefpersoon testen moeten worden uitgevoerd. Dit kan leiden tot protocolafwijkingen, substantiële wijzigingen, dringende veiligheidsmaatregelen (urgent safety measures), tijdelijke stop van het onderzoek of anderszins. De CCMO komt hierbij met een aantal adviezen waarbij in enkele gevallen de toetsingscommissie (CCMO of erkende METC) geïnformeerd moet worden:
- Maak een risicoanalyse over de gevolgen van het coronavirus op de uitvoering van het onderzoek waarbij de veiligheid van de deelnemers voorop staat;
- Leg alle afwijkingen van het protocol en de standaardwerkwijze schriftelijk vast; het is niet nodig om al deze afwijkingen (protocol deviations) naar de toetsingscommissie te sturen behalve als de veiligheid van de proefpersoon in het geding is;
- Een afwijking van het protocol of een verandering in het protocol in verband met dringende veiligheidsmaatregelen om onmiddellijk gevaar voor de proefpersoon weg te nemen kan zonder goedkeuring vooraf door de toetsingscommissie plaatsvinden. Wel moet dit onmiddellijk gemeld worden bij de toetsingscommissie;
- Studiemedicatie die, vanwege de veiligheid van de deelnemer aan het onderzoek, vanaf de (ziekenhuis)apotheek per koerier direct naar de deelnemer wordt gestuurd, is toegestaan; het is niet nodig om de toetsingscommissie hierover te informeren maar leg deze tijdelijke procedure wel schriftelijk vast;
- Indien het onderzoek (gedeeltelijk) wordt opgeschort, moet dit onmiddellijk worden gemeld bij de toetsingscommissie;
- Indien het onderzoek voortijdig wordt stopgezet, moet dit zo spoedig mogelijk doch uiterlijk binnen 15 dagen bij de toetsingscommissie worden gemeld;
- De procedure voor het indienen van een substantiële wijziging bij de toetsingscommissie is niet gewijzigd. Indien het een wijziging is in het kader van de veiligheid van de deelnemers aan het onderzoek en die een versnelde beoordeling behoeft gegeven de crisissituatie, wordt u geadviseerd contact op te nemen met de toetsingscommissie over de te volgen procedure.
Bron: www.ccmo.nl