Therapie op maat bij MS is veiliger en goedkoper

Voor de hersenziekte multiple sclerose (MS) zijn er tegenwoordig  effectieve therapieën op de markt. Eén daarvan is het middel nataliuzmab dat mensen met MS om de vier weken via een infuus in het ziekenhuis krijgen toegediend. Zoé van Kempen, neuroloog, onderzocht of zo’n frequente behandeling voor iedereen noodzakelijk. Uit haar onderzoek blijkt dat bij ruim 80 procent een behandeling met minder frequente natalizumab-infusen even effectief is. Het op maat toepassen van dit middel in heel Nederland kan een besparing van meer dan tien miljoen euro per jaar opleveren. Van Kempen promoveert op 11 maart aan Amsterdam UMC.

Het middel Tysabri met de werkzame stof natalizumab remt ontstekingen in de hersenen en ruggenmerg die kenmerkend zijn bij MS. Bij de behandeling met natalizumab krijgen de patiënten 300 milligram door een infuus eens per 4 weken (standaard behandeling). Uit het onderzoek van Van Kempen blijkt dat het merendeel van de patiënten (85%) nog hoge waarden natalizumab in het bloed heeft na 4 weken net voordat zij het nieuwe infuus krijgen. In een multicenterstudie deden 60 deelnemers mee die op basis van hun natalizumab bloedwaarden een persoonlijk behandelschema kregen. 85% van de patiënten kreeg in plaats van om de vier weken, hun natalizumab infuus om de 5, 6 of 7 weken. Alle patiënten bleven volledig stabiel.

Minder ziekenhuis bezoeken en complicaties

Het verlengen van de toedieningsfrequentie leidt tot een verminderde belasting voor de patiënt, door minder ziekenhuisbezoeken en minder last van bijwerkingen bij het infuus. Daarnaast leidt minder frequent doseren tot een afname van mogelijk ernstige complicaties van deze behandeling.

Besparing van tien miljoen euro

In een vervolgonderzoek wil van Kempen in heel Nederland mensen met MS een op maat gedoseerde behandeling van natalizumab bieden. Ook bij deze studie wordt er op basis van de hoeveelheid natalizumab in het bloed gekeken of de patiënt op het standaard vier-wekenschema moet blijven, of dat iemand mag verlengen naar een vijf-, zes-, zeven- of acht week behandel schema. Dit onderzoek is een grote stap voorwaarts voor gepersonaliseerde behandelingstrajecten voor mensen met MS. De zorg wordt veel efficiënter ingezet waarbij er jaarlijks tien miljoen euro op dagbehandelings- en medicatiekosten kan worden bespaard als alle patiënten in Nederland een op maat gedoseerd natalizumab schema krijgen. In het onderzoek worden de komende vier jaar driehonderd mensen met MS die natalizumab gebruiken gevolgd.

Het onderzoek beschreven in het proefschrift van Van Kempen is uitgevoerd met steun van de Hersenstichting. Het vervolgonderzoek dat tot 2023 zal lopen ontvangt een gezamenlijke subsidie van de Hersenstichting, Stichting MS Research en het Innovatie Fonds.