De rol van fysieke fitheid en fysieke training bij MS

Gepubliceerd op: Thu Apr 24 10:35:00 CEST 2025

Op 2 mei promoveert Arianne Gravesteijn op haar proefschrift waarin zij de rol van fysieke fitheid en training bij mensen met progressieve multiple sclerose (MS) onderzocht. Haar bevindingen wijzen op het belang van fysieke fitheid en krachttraining als mogelijk middel om het ziekteproces positief te beïnvloeden.

Verschillende Studies
De resultaten in het proefschrift van Arianne zijn gebaseerd op verschillende studies. Zo onderzocht ze hoeveel energie mensen met MS verbruiken tijdens het lopen, en hoe zwaar dagelijkse activiteiten zijn. Dit laatste deed ze met behulp van een smartphone-app en een Fitbit horloge. Centraal in het proefschrift staat de Exercise PRO-MS-studie. In dit onderzoek zijn 29 mensen met progressieve MS een jaar lang gevolgd, waarvan zij 16 weken intensieve krachttraining uitvoerden (3 trainingen per week). De deelnemers kregen onder meer MRI-scans en bloedonderzoek.

Lopen kost meer inspanning
Het onderzoek van Arianne toonde aan dat mensen met MS méér energie verbruiken dan leeftijdsgenoten, terwijl ze een lagere energievoorraad hebben. Dit kan leiden tot vroegtijdige uitputting tijdens het lopen en kan een negatief effect hebben op het dagelijks leven van mensen met MS. Dit maakt alledaagse handelingen extra zwaar.

Een nieuw concept dat in dit onderzoek werd geïntroduceerd is de “relatieve belasting van het lopen” – een maat die laat zien waar behandelverbetering mogelijk is. Deze nieuwe maat is niet alleen belangrijk voor lopen, maar kan voor meer dagelijkse activiteiten worden ingevoerd. Deze maat kan artsen en therapeuten helpen om behandelingen beter af te stemmen op de individuele situatie van mensen met MS.

Intensief trainen helpt
De Exercise PRO-MS heeft laten zien dat intensieve krachttraining van drie sessies per week gedurende 16 weken prima vol te houden is door mensen met secundair progressieve MS. Hun spierkracht verbeterde duidelijk. Krachttraining lijkt ook bij te dragen aan het behoud van hersenstructuur. Fysieke training, als onderdeel van een gezonde leefstijl, kan ook bij mensen met MS een mogelijk preventieve werking hebben.

De volgende stap is om te onderzoeken of langdurige fysieke training op de lange termijn daadwerkelijk het ziekteproces beïnvloedt. Hiervoor zijn grotere studies nodig over meerdere jaren. Daarnaast wil het onderzoeksteam beter begrijpen welke vormen van training het meest effectief zijn voor een gezond brein – en hoe fysieke training duurzaam geïntegreerd kan worden in het dagelijks leven van mensen met MS.

Translationele aanpak
Wat dit proefschrift bijzonder maakt, is de intensieve samenwerking tussen verschillende disciplines: van inspanningsfysiologie en neurologie tot revalidatiegeneeskunde en neurowetenschappen. Dit komt doordat Arianne haar onderzoek deel uitmaakte van een programmasubsidie die het MS Centrum Amsterdam ontving van Stichting MS Research. Hiermee konden vier promovendi van vier verschillende afdelingen vanuit diverse expertises samenwerken aan het stoppen van de progressie van MS. Deze combinatie maakt het mogelijk om niet alleen te kijken naar hoe mensen functioneren, maar ook naar wat er in de hersenen gebeurt – een waardevolle stap richting behandeling op maat.

Het onderzoek van Arianne Gravesteijn is mogelijk gemaakt door Stichting MS Research.

Bekijk het proefschrift van Arianne Gravesteijn.

Gepubliceerd op: Thu Apr 24 10:35:00 CEST 2025