EEN NORMAAL LEVEN MET MS

Gepubliceerd op: Thu Jun 23 15:36:00 CEST 2022

Het MS Centrum Amsterdam ontving enkele grote subsidies voor het optimaliseren van de behandeling van multiple sclerose (MS). Door soms vroeger en agressiever te behandelen en in andere gevallen de medicatie juist eerder af te bouwen, wordt MS steeds beter beheersbaar. “De uitdaging zit in de juiste keuze.”

De ene MS-patiënt is de andere niet”, benadrukt Uitdehaag, hoogleraar Neurologie en directeur van het MS Centrum Amsterdam. “De grote uitdaging is per persoon een betrouwbaar profiel vast te stellen, zodat we weten hoe het beloop zal zijn en welke behandeling kansrijk is. In ons project 'De kracht van data' willen we bereiken dat mensen wel nog moeten leven met MS, maar zonder het ervaren van beperkingen, zodat mensen met MS een normaal dagelijks leven kunnen leiden. Dit bereiken we door behandeling op maat: het juiste medicijn in de juiste dosering op het juiste moment.”

Behandeling op maat

“Die verschillen tussen patiënten en tussen medicijnen vragen om een individuele benadering”, beaamt MS-hoogleraar Joep Killestein. Samen met collega-neurologen Zoé van Kempen en Eva Strijbis heeft hij maar liefst drie grote, landelijke studies opgezet om de behandeling van MS vergaand te verfijnen. Hiervoor kreeg hij onlangs een subsidie van 1,3 miljoen euro van het doelmatigheidsfonds Treatmeds en de nationale zorgonderzoeksfinancier ZonMw, plus vergelijkbare subsidies van andere verstrekkers. Killestein: “Eén van de succesvolle medicijnen die we nu hebben, is ocrelizumab. Dat is een biological, waarmee de activiteit van B-cellen in de afweer wordt platgelegd. Een deel van de MS-patiënten krijgt nu eens in de zes maanden een infuus met dit – prijzige – medicijn. Maar in de BLOOMS-studie willen we kijken wat er gebeurt als we een volgend infuus uitstellen tot het moment dat de B-cellen echt weer actief worden. Bij sommige patiënten kan dat wel anderhalf jaar duren. Daarmee beperk je in ieder geval het aantal ziekenhuisbezoeken en mogelijk ook een deel van de bijwerkingen voor de patiënt. En het bespaart in ieder geval kosten.”

Ook in de NEXT-MS-studie krijgen patiënten een persoonlijk behandelschema in plaats van de standaard, in dit geval met het middel natalizumab. Zelfs tijdelijk stoppen met de behandeling, wanneer een patiënt al lange tijd stabiel is, kan een optie zijn. Dit zal worden onderzocht in de DOT-MS-studie, waarin mensen die al vijf jaar geen terugval hebben gehad, worden opgenomen

Maatwerk betekent overigens lang niet altijd uitstel, zo waarschuwt Killestein. “In sommige gevallen kan het juist zinvol zijn om eerder en agressiever te behandelen, om een latere achteruitgang in de toestand van een patiënt te voorkomen. Ik ken helaas voorbeelden van patiënten die een blijvende achteruitgang van hun ziekte hebben ervaren, die we met de kennis van nu wellicht hadden kunnen voorkomen door eerder en agressiever te behandelen. Maar nu we zo veel keus lijken te hebben in medicatie, en nu het ziektebeeld steeds beter in de hand te houden is, krijg je soms de indruk dat we te bang zijn geworden voor de bijwerkingen van de medicijnen, en niet bang genoeg voor de ernst van de ziekte.”

“Soms krijg je de indruk dat we te bang zijn geworden voor de bijwerkingen van de medicijnen en niet bang genoeg voor de ernst van de ziekte.”

Innovatieve database

Om het benodigde maatwerk te kunnen leveren voor al die verschillende MS-patiënten, wordt het MS Centrum Amsterdam geholpen door een innovatieve database. “Het wordt steeds duidelijker dat de patiëntenpopulatie met MS enorm verschillend is”, zegt de projectleider, neuroloog Eva Strijbis van het MS Centrum. “Dan helpt het om een goede database te hebben waarbij je met één druk op de knop alle patiënten die middel X gebruiken kunt selecteren, of alle MRI-beelden van de patiënten die middel Y hebben gebruikt. Uiteindelijk hopen we ook potentiële risicofactoren, zoals roken of andere leefstijlfactoren in de database op te kunnen nemen, net zoals informatie uit de al bestaande biobank, met informatie over bijvoorbeeld ontstekingsfactoren uit bloedmonsters.”

Dit is een fragment uit een groot artikel in het populair wetenschappelijk blad Janus van Amsterdam UMC.
Lees het complete artikel.

Bekijk video over de missie van MS Centrum Amsterdam:

Gepubliceerd op: Thu Jun 23 15:36:00 CEST 2022