Advanced Training Program Waardegedreven Zorg voor umc’s

Om de implementatie van waardegedreven zorg zo goed mogelijk te laten verlopen binnen alle umc’s, introduceerde de NFU een Advanced Trainingsprogramma (ATP). De praktische uitvoering van dat programma is in handen van VUmc Academie. We vroegen initiatiefnemer directeur medische zaken bij Amsterdam UMC, Piet ter Wee en inhoudelijk verantwoordelijken en moderatoren Martine de Bruijne, hoogleraar Sociale Geneeskunde & Kwaliteit van Zorg en Kees Ahaus, hoogleraar Health Services Management & Organisation: wat is de meerwaarde van dit trainingsprogramma? En welke kansen zien jullie voor waardegedreven zorg en het ATP?

“Toen ik een jaar of zes geleden zag hoe ze bij Intermountain Healthcare in Salt Lake City, in Jönköping County en Karlinska Instituut in Stockholm Value Based Healthcare – waardegedreven zorg dus – hadden georganiseerd, dacht ik: zo moet het”, zegt Piet. “Het ideaalplaatje; ook wat betreft verantwoordelijkheden en transparantie op uitkomsten en financiën.” Om dat ook in Nederland voor elkaar te krijgen dacht hij aan een trainingsprogramma. “Hiermee kunnen we het gedachtegoed sneller voor het voetlicht krijgen in de umc’s. We kunnen mensen met elkaar laten netwerken en van elkaar laten leren.” “Eigenlijk is het een implementatietraject in opleidingsvorm”, zegt Kees.

“Een implementatietraject in opleidingsvorm”

Volwaardig gesprekspartner

“Met het trainingsprogramma willen we de professionals echt verbinden met alle voorwaarden die waardegedreven zorg mogelijk maken”, zegt Martine. “En laten inzien wat het belang daarvan is. Dat bijvoorbeeld de manier waarop de zorg bekostigd wordt van invloed is op de manier waarop zorg geleverd en gebruikt wordt. En dat als je dat dus anders inricht, je kunt sturen op waardegedreven zorg.” Ook vragen als ‘welke data heb ik nu echt nodig?, ‘hoe krijg ik die boven water?’, ‘hoe krijg ik waardegedreven zorg op de agenda van ons ziekenhuis?’ en ‘met welke technieken breng je dan zo’n patient journey in beeld?’ worden beantwoord.

Martine: “We zorgen ervoor dat ze volwaardig gesprekspartner worden op alle vlakken en zo hun bijdrage leveren aan het succesvol vernieuwen van zorg volgens de principes van waardegedreven zorg.”

Platform
Deelnemers gaan onder andere aan de slag met praktijkopdrachten die door Martine en Kees van formatieve feedback worden voorzien. In de (online) bijeenkomsten is ruimte voor verdieping en, misschien wel het allerbelangrijkste, het uitwisselen van ervaringen. Martine: “Zo kunnen ze sparren op inhoud met iemand die betrokken is bij de behandeling van dezelfde aandoening of ziektebeeld, maar in een ander ziekenhuis werkt, en met iemand uit het eigen ziekenhuis over de tactieken om toegang te krijgen tot data. De opbrengst van dat leren onderling, is echt gigantisch.” Kees: “Eigenlijk faciliteren we een soort platform.” “Waarbij we er wel voor zorgen dat de leervragen van de deelnemers matchen, zodat dat onderling leren echt tot bloei komt”, vult Martine aan.” In de bijeenkomsten zijn ook inhoudsdeskundigen uit het eigen ziekenhuis aanwezig. Daarbij worden ook altijd twee procesbegeleiders uit beide deelnemende ziekenhuizen betrokken. Bij hen kunnen deelnemers ook tussen de verdiepingssessies door terecht.

Boost voor umc’s
Op dit moment doen UMCG en UMC Utrecht mee en eind van het jaar starten Nijmegen en Maastricht. In 2020 doorliepen Amsterdam UMC en het Erasmus Rotterdam het ATP, twee umc’s die al ver vooroplopen, zo vertelt ook Piet: “Hier in het Amsterdam UMC maken we echt slagen en krijgt waardegedreven zorg steeds meer handen en voeten.” In andere umc’s staat de implementatie van waardegedreven zorg nog wat meer in de kinderschoenen. Toch heeft ook voor deze umc’s het trainingsprogramma zin, vooral door de betrokkenheid van de procesbegeleiders. Martine: “Zij spelen een belangrijke rol en kunnen goed bepalen: wat heeft ons ziekenhuis nu nodig om het implementatietraject goed op gang te brengen? En waar zetten we eerst op in? Beginnen we bijvoorbeeld met de patient journey of met PROMs? Wij kunnen de implementatie in de praktijk uiteraard niet verzorgen, maar met het ATP geven we wel een boost.”

Volgende stap: regio-samenwerking en light versie

De uitdaging voor waardegedreven zorg en het ATP, zit hem volgens alle drie in het vergroten van de cirkel rondom de umc’s. Het organiseren van samenwerking tussen alle partijen betrokken in het zorgtraject van de patiënt. Denk aan andere ziekenhuizen en huisartsen. Kees: “Dus die full cycle of care: het gehele zorgtraject van huisarts tot aan weer thuiskomen.” Daarbij stuiten we volgens Piet wel op een aantal potentiële risico’s, zoals het huidige concurrentiemodel: “Je kunt niet samenwerken en tegelijkertijd met elkaar concurreren. Dat is een contradictio in terminis.” En het ervaren verschil in relevantie van het kostenaspect.

Desondanks is er volgens Martine nog veel laaghangend fruit om de volgende stappen te zetten. En, ook voor het ATP zien Kees en Martine kansen om regionale samenwerking op gang te brengen. Zo wordt gewerkt aan een extra module gericht op netwerken en modules gebaseerd op voorbeelden van geslaagde samenwerkingsverbanden, zoals HartNet Noord Nederland, waarin verschillende ziekenhuizen in Groningen en Drenthe zijn gestart met gezamenlijke zorgpaden voor hartaandoeningen. Kees: “Bij zo’n trainingstraject hopen we dan ook echt zo’n hele keten met elkaar ‘in de klas’ te hebben. Want dat werkt, dat zien we nu in het traject met Groningen.”

Een wens van de deelnemende huizen is een soort light versie van de ATP. Martine: “Zodat we mensen die niet in de kerngroep zitten, maar wel betrokken zijn bij waardegedreven zorg, bijvoorbeeld in een halve dag dezelfde taal leren spreken. En goed leren samenwerken om gezamenlijk het doel te bereiken.” De ontwikkeling van de ATP-light start in 2022.

VUmc Academie
Als een umc geïnteresseerd in een ATP, dan kunnen zij terecht bij VUmc Academie. Kees Ahaus: “Zij voeren de regie en dragen zorg voor de praktische uitvoering en de technische kant, zoals de aanmeldingen en de online leeromgeving. Een zeer belangrijke backoffice met veel ervaring en expertise op dat gebied.” VUmc Academie biedt ondersteuning in de voorbereiding van een ATP en brengt de verschillende partijen samen, zoals andere umc’s en de moderatoren. Gezamenlijk worden vervolgens de leerdoelen bepaald, de invulling van de thema’s die binnen de bestaande leermodules aan bod komen en de onderwerpen voor de verdiepingsbijeenkomsten. Zo kan een traject worden vastgesteld vanuit de eigen (regionale) context.

Lees het interview en andere artikelen over nieuwe leertrajecten van VUmc Academie in het nieuwe VUmc Academie magazine “In the lead - Voorop in ontwikkelingen!” .