Bacteriën dringen hersenen binnen met ‘Paard van Troje’

Bacteriën die tuberculeuze meningitis veroorzaken, dringen de hersenen binnen met een 'Paard van Troje'. Dat blijkt uit onderzoek van Lisanne van Leeuwen. Van Leeuwen promoveert 20 september bij Amsterdam UMC.

Van Leeuwen onderzocht de ontstaanswijze van tuberculeuze meningitis. Tuberculeuze meningitis is de meest ernstige complicatie van tuberculose en ontstaat wanneer tuberculosebacteriën in de hersenen en de hersenvliezen terecht komt. Uit het onderzoek van Van Leeuwen blijkt dat de bacteriën de hersenen in de meeste gevallen binnendringen met een 'Paard van Troje'-strategie. Daarbij verschuilen ze zich in lichaamseigen cellen en liften ze zo mee de hersenen in. Ook gebruiken de bacteriën een andere strategie: het beschadigen van de cellen van de bloedvatwand die de hersenen juist moeten beschermen.

Onderzoek naar de ontstaanswijze van tuberculeuze meningitis is van belang, omdat het bijdraagt aan het ontwikkelen van nieuwe diagnostiek en therapie.  Tuberculeuze meningitis treft jaarlijks nog steeds vele kinderen in ontwikkelingslanden. Door het gebrek aan kennis over hoe deze ziekte precies ontstaat en hoe we het moeten herkennen, komt behandeling voor deze kinderen vaak te laat met ernstige restverschijnselen of zelfs overlijden tot gevolg.

Voor het onderzoek naar de ontstaanswijze maakte Van Leeuwen gebruik van zebravissen. De zebravis is niet meer weg te denken uit het huidige medisch wetenschappelijk onderzoek en heeft bewezen uitermate nuttig te zijn voor het onderzoek naar tuberculose. Met behulp van fluorescerende bloedvaten, afweercellen en bacteriën kunnen onderzoekers onder de microscoop precies in beeld brengen hoe een tuberculose infectie ontstaat en ontwikkelt.

Promovendus: L.M. van Leeuwen
Titel proefschrift: volgt
Promotoren: prof.dr. W. Bitter, prof.dr. A.M. Tutu van Furth
Copromotoren: dr. A.M. van der Sar, dr. M. van der Kuip

bron: Promotie