Beter en sneller meten van aspecten van gezondheid bij MS
Onderzoekers van het MS Centrum Amsterdam hebben nieuwe vragenlijsten getest die verschillende aspecten van de gezondheid van mensen met MS meten. Met de zogenaamde PROMIS Computer Adaptive Tests (CATs) kan met minder vragen dezelfde resultaten worden behaald op zeven onderdelen, zoals angst, pijn en vermoeidheid. De resultaten zijn gepubliceerd in Multiple Sclerosis and Related Disorders.
De zorg voor mensen met MS wordt steeds individueler. Hierbij kunnen vragenlijsten helpen die patiënten invullen (patient reported outcome measurements - PROMs) voordat ze naar de afspraak met hun arts, verpleegkundige of andere hulpverlener gaan. Ingevulde PROMs ondersteunen de arts, therapeut en patiënt bij het gezamenlijk maken van een persoonsgericht behandelplan. Het kan duidelijk maken welke onderwerpen het meest belangrijk zijn om te bespreken tijdens het gesprek in de spreekkamer. In dit onderzoek van het MS Centrum Amsterdam is gekeken of het aantal vragen verminderd kan worden door een speciale digitale aanpassing, namelijk computer adaptief testen met behulp van PROMIS CATs. Afhankelijk van de antwoorden blijven er minder en specifiekere vragen over om te beantwoorden. De vragenlijsten werden via de elektronische patiëntomgeving ‘mijn dossier’ aangeboden. Er werden over zeven aspecten van de gezondheid vragen gesteld: angst, depressie, pijn, vermoeidheid, slaapstoornissen, lichamelijk functioneren en deelname aan sociale activiteiten.
Veel minder vragen nodig
De onderzoekers verzamelden gegevens van 498 mensen met MS die behandeld worden bij de polikliniek neurologie of revalidatiegeneeskunde van het Amsterdam UMC. De validiteit van de PROMIS CATs, ofwel de mate waarin de resultaten geldig zijn en overeenkomen met de werkelijkheid, werden gemeten door de resultaten te vergelijken met andere bestaande vragenlijsten voor de verschillende aspecten van de gezondheid. De resultaten toonden aan dat de PROMIS CATs valide zijn voor gebruik bij mensen met MS. Een opvallend resultaat was dat de PROMIS CATs aanzienlijk minder vragen bevatten dan de traditionele MS vragenlijsten. Gemiddeld waren er slechts vier vragen nodig per onderdeel om een score te berekenen, dus 28 in totaal. De traditionele lijsten bestaan voor alle zeven onderzochte aspecten van gezondheid in totaal uit 78 vragen.
Verbeterde ervaring
De positieve resultaten van de PROMIS CATs betekenen dat deze methode van uitvragen nuttig kan zijn om de zorg voor mensen met MS verder te personaliseren en efficiënter te maken. Doordat patiënten met minder vragen hun gezondheidsstatus aangeven is de belasting van het invullen van vragenlijsten verminderd. Dit verbetert de ervaring voor patiënten.
Originele publicatie
Which type of PROMs to use in MS routine clinical care: The validity of PROMIS CAT questionnaires
Heleen Beckerman et al.
Multiple Sclerosis and Related Disorders, Volume 95, March 2025