Betere samenwerking tussen sectoren in de zorg voor de jeugd

‘De zaal zat overvol – er waren geen zitplaatsen over’, vertelt Sara el Abbassi na afloop van haar sessie op de Voor de Jeugddag op 7 oktober. Sara is beleidsmedewerker bij Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie en samen met haar collega Sara van der Weerd organiseerde zij de sessie ‘jeugd-ggz ondersteuning in het voorveld’. Dit onderwerp maakt deel uit van het programma: Kennis voor de Transformatie. Het Consultatie en Adviesteam Gooi en Vechtstreek was een van de drie voorbeelden, naast Extr@Utrecht en de CJG praktijkondersteuners Kennemerland.

Kennis voor de Transformatie

Sinds 2015 ligt de verantwoordelijkheid voor alle vormen van jeugdhulp bij gemeenten. Om jeugd en hun ouders de hulp te bieden die zij nodig hebben en zorgprofessionals hierbij te ondersteunen, zijn er veel lokale en regionale initiatieven opgezet. De kennis hierover is versnipperd.

Met het programma Kennis voor de Transformatie onderzoekt het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie hoe zij het beste kan bijdragen aan de transformatie van de jeugdhulp. Het deelproject ‘(specialistische) jeugd-ggz ondersteuning in het voorveld’ maakt deel uit van dit brede programma. Het doel van dit project is om  verschillende vormen van jeugd-ggz in het voorveld in kaart te brengen en inzicht te krijgen in de werkzame elementen van deze initiatieven. Gemeenten, huisartsen, jeugdprofessionals en anderen kunnen van deze ervaringen leren en deze kennis inzetten bij het opzetten, implementeren of verbeteren van hun eigen initiatieven.

Snel beschikbare hulp en dichtbij

Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie inventariseerde wat coördinatoren, beleidsmedewerkers, gemeenteambtenaren en jeugdprofessionals belangrijk vinden bij dit soort lokale en regionale initiatieven. Dat zijn bijvoorbeeld heldere doelstellingen, inzicht in de context, samenwerking, regie en verantwoordelijkheid, functieprofiel, financiering, juridische kaders, dossiervorming en logistiek. Een ander belangrijk thema is de ervaring van jongeren en ouders. Zij willen betrokken zijn bij keuzes over henzelf en voldoende worden ingelicht over procedures en wachttijden. Jongeren en ouders ervaren hulp die snel beschikbaar en dichtbij is als waardevol.

Online platform

Deze en andere informatie over zeven verschillende initiatieven in het land zijn bij elkaar gebracht op één website.  ‘Zo kunnen lokale initiatieven die elementen gebruiken die bij hun specifieke context aansluiten’, vertelt Sara. Half december komt het platform met alle informatie online.

CenA team als voorbeeld van regionaal initiatief

Het Consultatie en Adviesteam Gooi en Vechtstreek (CenA team) is één van dit initiatieven. Het team is opgericht ter ondersteuning van huisartsen in de regio en jeugdconsulenten van de gemeenten bij vragen over en verwijzingen voor jeugdigen met psychische problemen. Onze Academische Werkplaats heeft een evaluatieonderzoek uitgevoerd naar het CenA team. Het team is een passende oplossing voor het signaleren en verwijzen van jeugdigen met psychische of psychosociale problemen. In drie jaar tijd deed het team dit voor meer dan 700 jeugdigen. Ze opereren onafhankelijk en ondersteunen verschillende verwijzers in de regio.

Succesfactoren

Ching Ching Tang is jeugdarts en coördinator van het CenA team regio Gooi en Vechtstreek (zie foto). Ze is vanaf het begin betrokken bij het team en vertelde in de sessie bij Voor de Jeugd over haar ervaringen met het CenA team. Het CJG-POH Kennemerland en Extr@Utrecht waren de twee andere voorbeelden van jeugd-ggz ondersteuning in het voorveld.

Aan de hand van drie stellingen stelde de gespreksleider vragen aan de professionals en aan het publiek. Zo kwam er een mooie uitwisseling van de verschillende varianten tot stand. ‘Het publiek was erg geïnteresseerd in de elementen die bepaalde initiatieven tot een succes maken en hoe zij deze kunnen inzetten om hun eigen initiatieven vorm te geven of te verbeteren’, licht Sara toe. Succesfactoren zijn bijvoorbeeld de flexibele inzetbaarheid en onafhankelijkheid van het regionaal werkend CenA team, het persoonlijk contact met huisartsen bij de CJG-POH in Kennemerland, en de vrijheid die gemeente Utrecht biedt zodat Extr@Utrecht kan doen wat nodig is.

Samenwerking in de transformatie leeft

De sessie werd druk bezocht door professionals in de jeugdsector, beleidsmakers en bestuurders. Hieruit blijkt dat het thema momenteel erg leeft. En er is veel behoefte aan uitwisseling. Het online kennisplatform heeft daarom veel te bieden. ‘In de toekomst zou real life uitwisseling met betrekking tot het opzetten, implementeren of verbeteren van initiatieven een goede aanvulling hierop vormen’, aldus Sara.