Bloedtest maakt persoonlijke zorg bij MS mogelijk
Zoë van Lierop promoveert op 5 september op haar onderzoek naar bloedtesten bij multiple sclerose (MS). Haar onderzoek laat zien dat bepaalde stoffen in het bloed, zogenaamde biomarkers, kunnen helpen om het verloop van MS beter te volgen. Dit is belangrijk, omdat MS bij iedereen anders verloopt en het soms lastig is om te zien of de ziekte actief is of dat een patiënt langzaam achteruitgaat.
Mensen met MS krijgen nu vaak neurologische testen en MRI-scans om het ziekteverloop te volgen. Deze onderzoeken zijn tijdrovend en geeft niet altijd voldoende informatie. Daardoor worden ontstekingen in hersenen en ruggenmerg (ziekteactiviteit) of langzame achteruitgang (progressie) soms te laat opgemerkt. Een bloedtest is veel makkelijker en minder belastend.
Database en biobank onderzoek
Zoë maakt voor haar onderzoek gebruik van de MS Centrum Amsterdam Database en Biobank. Deze zijn gevuld met gegevens en lichaamsmateriaal (vooral bloed) afkomstig van patiënten en verzameld en verwerkt door verpleegkundigen, onderzoekers en onderzoeksassistenten. Ze keek naar drie stoffen in het bloed (biomarkers): NfL, GFAP en CNTN1. Ze zag dat een lage waarde van CNTN1 bij het begin van de behandeling kan voorspellen of iemand sneller achteruitgaat. Ook bleek dat NfL en GFAP dalen als de behandeling goed aanslaat. Vooral NfL is veelbelovend om het ziekteverloop te volgen, maar is nog niet altijd gevoelig genoeg.
Behandeling op maat
Patiënten die behandeld worden met medicijnen voor MS moeten regelmatig bloed laten prikken om te waken voor complicaties. Van Lierop concludeert: ‘NfL en GFAP metingen zouden standaard kunnen worden toegevoegd. Dit kan een indicatie geven over mogelijke ziekte activiteit of toekomstige ziekteprogressie. In dat geval zou een intensievere behandeling overwogen kunnen worden. Hierdoor wordt de behandeling beter op de persoon afgestemd. Ook kan het patiënten en artsen meer zekerheid geven over het verloop van de ziekte.’
Vervolgstap
Er is nog meer onderzoek nodig om de perfecte bloedtest te vinden. Van Lierop hoopt dat slimme technologie, zoals kunstmatige intelligentie en apps, in de toekomst kan helpen om MS nog beter te volgen. Haar onderzoek is een belangrijke stap richting makkelijkere en betere zorg voor mensen met MS.
Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door een programmasubsidie die het MS Centrum Amsterdam ontving van Stichting MS Research. Hiermee konden vier promovendi van vier verschillende afdelingen vanuit diverse expertises samenwerken aan het stoppen van de progressie van MS.
Bekijk het proefschrift van Zoë van Lierop.