Instabiel hersennetwerk maat voor ernst cognitieve achteruitgang bij MS

Het is nog onbekend hoe schade aan de hersenen van mensen met MS leidt tot cognitieve achteruitgang. Tommy Broeders en collega’s laten in dit onderzoek zien dat bij mensen met MS en cognitieve problemen de communicatie tussen hersennetwerken instabiel is. De mate van destabilisatie hangt sterk samen met de mate van cognitieve achteruitgang. Deze bevinding kan zeer nuttig zijn voor het volgen van ziekteprogressie bij klinische trials als aanvulling op de traditionele metingen voor ziekte achteruitgang. Resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het blad Brain Communications.

Een groot deel van de mensen met MS hebben problemen met onder andere het snel verwerken van informatie en hun geheugen. Het is nog onbekend hoe je deze cognitieve stoornissen en de achteruitgang daarvan over tijd goed kan meten en welke ziekteprocessen hiervoor zorgen. In dit onderzoek is gekeken naar de communicatiepatronen in de hersenen met MRI. Hersengebieden zijn vaak sterk verbonden met een paar andere hersengebieden, ze vormen zo clubjes sterk verbonden hersengebieden. Dit zijn dus clubjes hersengebieden die veel met elkaar communiceren, dit worden subnetwerken genoemd (kleinere netwerken binnen het hele hersennetwerk). Deze subnetwerken veranderen continu, hersengebieden switchen namelijk tussen de verschillende subnetwerken om informatie uit te wisselen. Bij gezonde mensen is er een goede balans tussen het switchen van gebieden en het hebben van een stabiele kern die informatie binnen een subnetwerk verwerkt.

Instabiel hersennetwerk

Tommy Broeders heeft de MRI-scans van 234 mensen met en 60 zonder MS geanalyseerd met een nieuwe analysemethode. Door middel van een neuropsychologisch onderzoek is bepaald welke patiënten cognitieve stoornissen hadden. Na vijf jaar zijn de metingen herhaald. Tommy Broeders vond dat bij mensen met MS met cognitieve problemen de hersengebieden vaker switchen tussen subnetwerken. Er is geen gezonde balans meer tussen switchen om informatie uit te wisselen en verwerken van informatie binnen een subnetwerk. Informatie wordt daardoor waarschijnlijk minder goed verwerkt en de communicatie tussen hersenengebieden is dus instabiel geworden. Deze instabiliteit nam verder toe bij mensen met MS die over de tijd cognitief achteruit waren gegaan. Dit onderzoek is een van de eerste studies die een relatie laat zien tussen veranderingen in het hersennetwerk en cognitieve achteruitgang bij mensen met MS. In vervolgonderzoek is het belangrijk om beter te begrijpen welke ziektemechanismen leiden tot de destabilisatie van het hersennetwerk bij mensen met MS. Daarnaast zal onderzocht worden hoe destabilisatie vervolgens leidt tot cognitieve problemen.

Origineel artikel

A more unstable resting-state functional network in cognitively declining multiple sclerosis
Brain Communications (2022) Volume 4, Issue 2
Tommy Broeders et al.

Dit onderzoek is gefinancierd door Eurostars-EUREKA en Stichting MS Research