Jonas Castelijns neemt afscheid van Amsterdam UMC
HoofdHals-radiologie verbeteren door toepassing van kunstmatige intelligentie
Jonas Castelijns, hoogleraar radiologie bij Amsterdam UMCspreekt op vrijdag 21 juni zijn afscheidsrede getiteld “HoofdHals-radiologie: het einde of een nieuw begin?” uit. In de 34 jaar dat hij aan locatie VUmc verbonden was, was hij mede bepalend voor de ontwikkeling van baanbrekend onderzoek bij HoofdHals-radiologie. HoofdHals-radiologie heeft zich sterk kunnen ontwikkelen vanaf midden jaren 80 vorige eeuw. ‘Met diverse onderzoekslijnen, vooral op het gebied van MRI en echogeleide halspunctie, hebben wij in belangrijke mate kunnen bijdragen aan verbeterde diagnostiek van hoofdhalscarcinomen en ook retinoblastomen, oogtumoren in dit geval bij kinderen’, aldus Castelijns.
‘De ‘big thing’ in radiologie vanaf circa 2015’, zegt Castelijns, ‘en dus ook in HoofdHals-radiologie is nu niet een nieuw type scanner, maar technologie om beeldinterpretatie te verbeteren, door toepassing van kunstmatige intelligentie. Invoering hiervan vereist echter veel en homogene patiëntendata. Deze ontwikkeling geeft radiologen er een nieuwe verantwoordelijkheid bij: behalve acquisitie en interpretatie van beelden ook actieve supervisie van Artificial Intelligence-tools. Ze moeten hierbij letten op accuracy en typische fouten van deze tools. Dit heeft consequenties voor de opleiding van radiologen’, aldus Castelijns in zijn afscheidsrede.
Wereldwijde toepassing van echogeleide halspuncties
Vanaf midden jaren 80 vorige eeuw optimaliseerde hij de MRI-beeldvorming bij patiënten met een hoofdhals-carcinoom. Castelijns ontwikkelde vervolgens vanaf circa 1990 echogeleide halspuncties samen met onder meer Michiel van den Brekel, destijds werkzaam in de groep van Gordon Snow. Dit is een heel sensitieve methode om uitzaaiingen in de lymfeklier aan te tonen bij patiënten met hoofdhalskanker. Deze methode heeft grote navolging gevonden en wordt wereldwijd toegepast. Vanaf 2010 paste hij functionele MRI-technieken toe, zoals diffusie- en perfusie-MRI, die informatie geven over hoe weefsel functioneert. Vanaf ongeveer 2015 richt zijn research zich op de verwerking van de data die deze technieken opleveren: radiomics en radiogenomics. En later kwam daar dus de kunstmatige intelligentie bij in de vorm van machine learning.
Gold Medal life-time achievement award
In 2017 ontving Castelijns de ‘Gold Medal life-time achievement award’ van de Europese Vereniging voor HoofdHals-radiologie. Het is een zeldzame en hoge internationale onderscheiding voor een jarenlange inzet in het vakgebied met baanbrekend onderzoek en vele publicaties. Hij speelde een voortrekkersrol in de Europese Vereniging van Hoofd-Hals radiologie en was 20 jaar voorzitter van de Nederlandse sectie voor HoofdHals-radiologie.
De afscheidsrede kreeg een feestelijk einde: locoburgemeester van de gemeente Ouder-Amstel Barbara de Reijke reikte Jonas Castelijns een koninklijke onderscheiding uit voor zijn verdiensten binnen de radiologie: Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.