Met pensioen? Bereid je voor!
De komende jaren gaan er bij Amsterdam UMC veel mensen met (vervroegd) pensioen. Zo’n 10%. Sommigen kunnen niet wachten, terwijl anderen er juist tegenop zien. Maar volgens trainers Daniëlle van der Weij en Ingrid Christiaans van Amsterdam UMC Academie geldt voor allemaal: voorbereiding op deze nieuwe periode is key. Daarom is er nu de training TIPZ (Toekomst na en Inzicht in Pensioen met Zingeving).
Als je met (vervroegd) pensioen gaat breekt een compleet nieuwe levensfase aan. Je hoeft niet meer vroeg op voor werk, je kunt zelf je tijd indelen of eindelijk die mooie lange reis maken. Maar je kunt ook in een zwart gat vallen, het gevoel krijgen dat je er niet meer toe doet, dat je geen bijdrage meer levert aan de maatschappij. Zeker als je altijd in de zorg hebt gewerkt en altijd ‘nodig’ was.
Dreamteam
Daniëlle en Ingrid vinden het dan ook niet meer dan logisch dat je je oriënteert op die nieuwe fase. Net zoals je je voorbereidt op andere fases, zoals het krijgen van een kind. Samen ontwikkelden ze daarom de training TIPZ, die vanaf maart dit jaar te volgen is bij Amsterdam UMC Academie. Ingrid en Daniëlle zijn beiden trainer binnen het gebied LTP (Leiderschap, team- en persoonlijke ontwikkeling). Daniëlle is daarnaast coach en Ingrid werkt ook als vakdocent juridische aspecten. Een dreamteam. Ingrid: “Daniëlle kan heel goede en rake inzicht- en bewustwordingsvragen stellen. Die zijn belangrijk bij dit onderwerp.” Daniëlle: “Ingrid is heel goed in het verbinden van mensen. En in het uitzetten van de grote lijnen en kaders, die ik dan weer invul. We zijn dus een mooi complementair setje.”

Loslaten
Het doel van de training is vooral dat deelnemers zich een beeld vormen van de periode die voor hen ligt. In vier dagdelen komen vijf thema’s aan bod: financiën, familie en sociale relaties, hobby en vrijetijd, gezondheid en leefstijl en nieuwe plannen en wensen. Daniëlle: “We kaarten vraagstukken aan als: hoe pak ik het straks financieel aan en moet ik daar nu iets voor regelen? Bij wie kan ik hierover terecht voor advies? Maar ook: wie ben ik straks zonder werk? Hoe ga ik mijn tijd invullen? Wat zijn mijn waarden en wensen en hoe bed ik die in, in mijn niet-werkende leven?” Ingrid: “Sommigen denken bijvoorbeeld: ik moet actief blijven om niet in een gat te vallen; ik heb kleinkinderen, dus ik ga heel veel oppassen. Of ze zien er tegenop om bijvoorbeeld de hele dag met hun partner thuis te zitten, en melden zich direct aan voor allerlei vrijwilligerswerk. Dan werken ze straks misschien wel nog meer dan vóór hun pensioen. We zeggen niet dat je dit niet moet doen, maar wel dat het goed is om eerst een periode rustig na te denken wat je wilt.” Gezondheid en leefstijl is ook een belangrijk onderwerp. Daniëlle: “Niet iedereen gaat gezond de streep over. Bovendien kampen we op deze leeftijd allemaal wel met leeftijdskwalen. Of erger.” Maar ook omgaan met eventueel schuldgevoel omdat je geniet van het nietsdoen en misschien wel helemaal niet op je kleinkinderen wilt passen, kan een onderwerp zijn. Net als het gemis van structuur en collega’s en het bewust afscheid nemen daarvan. “Het is de kunst van het loslaten”, zegt Daniëlle.
Praktische tools
De inzichten die de trainers hierover mee willen geven is mede gebaseerd op internationaal wetenschappelijk onderzoek en literatuuronderzoek. Daarnaast worden experts uitgenodigd, zoals een financieel adviseur en een adviseur van pensioenfonds ABP.
Ingrid benadrukt: “De training is op geen enkele manier betuttelend. We zeggen ook niet: zo moet het. We willen vooral praktische tools meegeven en stof tot nadenken.” “Het is ook zeker niet de bedoeling dat we gaan coachen”, vult Daniëlle aan. “Maar, we stellen wel coachende vragen.” Daarbij zal ook veel ruimte zijn om met elkaar in gesprek te gaan en te sparren. En om zorgen, ervaringen en tips te delen. Ook daarvoor geldt: niets hoeft. Daniëlle: “We willen een veilige sfeer waarin iedereen kan delen wat ie wil, maar ook kan achterhouden wat ie wil.”
Voor jong(er) en oud(er)
De training is in de eerste plaats bedoeld voor collega’s van Amsterdam UMC die binnenkort met (vervroegd) pensioen gaan. Maar ook jongere collega’s zijn welkom. Zelfs als je eind 50 bent is het nuttig om al na te denken over je pensioen. En zeker over de financiën. Ingrid: “Droom je bijvoorbeeld over reizen, dan is het goed om hier alvast een potje voor te maken. Ook het afbouwen van werk naar je pensioen toe, of flexibel werken zijn relevante onderwerpen om je op te oriënteren. Dus dat komt zeker aan de orde”. Daniëlle: “Wij hopen vooral te helpen de overgang van het werkende leven naar de fase erna prettig en bewust te laten verlopen. Niet te zwaar en gewoon leuk.”
TIPZ: Toekomst na en Inzicht in Pensioen en Zingeving
De eerste training TIPZ startte in maart van dit jaar als pilot. Vanaf nu is de training voor iedereen toegankelijk via het open aanbod van Amsterdam UMC Academie. Kijk voor meer informatie:
Lees het hele Amsterdam UMC Academie magazine: "Onderwijs in ontwikkeling: loslaten en doorontwikkelen" over de continue veranderingen binnen onderwijs en zorg. Van digitalisering en curriculumherziening tot AI en leiderschap – hoe blijven we leren en verbeteren?