Onderzoek naar spierzwakte bij nemaline myopathie
Het promotieonderzoek van spierfysioloog Josine de Winter richt zich op het ontrafelen van de ziekteprocessen die leiden tot spierzwakte bij de zeldzame ziekte nemaline myopathie. Dit is een ernstige spierziekte die jaarlijks 1 op de 50.000 levendgeborenen wereldwijd treft, en waarvoor momenteel nog geen therapie bestaat. Dit komt onder andere omdat de oorzaak van spierzwakte bij patiënten met nemaline myopathieniet volledig bekend is. Met het vergrote inzicht naar mechanismen van het ziekteproces heeft zij vervolgens een potentieel medicijn getest om kracht in spiercellen te vergroten. Ze promoveert hierop op 27 januari 2017 bij VUmc.
Nemaline myopathie is een erfelijke spierziekte. Door fouten in het DNA van patiënten worden de bouwstenen die ervoor zorgen dat een spier kan samentrekken niet goed aangemaakt. Normaal gesproken vormen deze bouwstenen een goed geoliede machine, en heeft elke radertje in de motor een belangrijke rol om de machine goed te laten draaien. Bij patiënten met nemaline myopathie hapert de machine, waardoor de spier minder kracht kan leveren. Een belangrijke uitkomst van het onderzoek was dat de spier meer calcium nodig heeft om de machine te laten draaien. In een gezonde spier zet de calcium de machine in beweging en zorgt dat de raderen blijven draaien. Bij patiënten met nemaline myopathie neemt de gevoeligheid voor calcium af, waardoor er bij een gelijke hoeveelheid calcium in de spier minder kracht kan worden geleverd dan bij gezonde spieren.
Om deze afname in de gevoeligheid voor calcium te herstellen, heeft onderzoeker Josine de Winter een medicijn getest dat aangrijpt op het raderwerk in de spier. Haar studies laten zien dat dit medicijn de gevoeligheid voor calcium vergroot, en daarmee ook de kracht die de spiercellen kunnen genereren. Deze in het laboratorium gevonden toename in spierkracht in geïsoleerde spiercellen van nemaline myopathie patiënten is een veelbelovende uitkomst. De verwachting is dat het medicijn juist effectief is bij submaximale inspanningen als ademhalen en lopen. Dit zou een grote stap voorwaarts zijn voor patiënten met nemaline myopathie. Er moet nog meer onderzoek naar het medicijn plaatsvinden voordat het daadwerkelijk op patiënten kan worden getest.
Josine de Winter maakte zelf een leuk filmpje over de ziekte en haar onderzoek.
Promovendus: J.M. de Winter
Titel proefschrift: Nemaline myopathy: pathophysiology and therapeutic targets
Promotor: prof.dr. G.J.M. Stienen
Copromotor: prof.dr. C.A.C. Ottenheijm
Proefschrift:VU-DARE