Persoonlijke natalizumab behandeling op basis van bloedwaarden leidt tot minder dragers JC-virus
Natalizumab is een zeer effectief medicijn voor mensen met MS, maar heeft als nadeel dat er een kleine kans bestaat op een ernstige hersenontsteking als mensen drager zijn van het zogeheten JC-virus. Liza Gelissen en collega’s hebben gevonden dat mensen met een lage hoeveelheid natalizumab in het bloed minder vaak drager worden van het JC-virus, dan mensen met een hoge hoeveelheid natalizumab in het bloed. Deze lagere hoeveelheid kan bereikt worden met een persoonlijke behandeling, waarbij de tijd tussen de behandelingen wordt aangepast op basis van de hoeveelheid natalizumab in het bloed. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry.
Natalizumab is een veelgebruikt medicijn voor de behandeling van MS. Het zorg voor een sterke afname van het aantal MS-aanvallen (schubs). De standaard dosering van natalizumab is een infuus of prik die elke vier weken gegeven wordt. De laatste jaren wordt er bij mensen die behandeld worden met natalizumab steeds vaker gepersonaliseerde dosering toegepast. Hierbij wordt de tijd tussen de infusen verlengd naar zes weken of meer, gebaseerd op de hoeveelheid natalizumab die gemeten wordt in het bloed. Gepersonaliseerde dosering zorgt ervoor dat mensen niet meer medicijn krijgen dan nodig is, doordat de tijd tussen de behandelingen wordt aangepast aan hoe snel iemand het medicijn afbreekt.
Kans PML
Mensen die natalizumab gebruiken hebben het risico op het ontwikkelen van een zeldzame ernstige hersenontsteking, genaamd PML. Deze hersenontsteking wordt veroorzaakt door het JC-virus. Dit is een virus dat veel mensen bij zich dragen zonder hier iets van te merken. Omdat dit virus bij mensen die worden behandeld met natalizumab een hersenontsteking kan veroorzaken, worden zij regelmatig gecontroleerd op dragerschap van het JC-virus. Vaak is dragerschap van dit virus een reden om te stoppen met de natalizumab behandeling.
Minder dragers
Mensen die behandeld worden met natalizumab zijn vatbaarder om besmet te raken met het JC-virus dan mensen die niet worden behandeld met natalizumab. Liza Gelissen en collega’s onderzochten bij 357 mensen met MS, behandeld met natalizumab in 21 verschillende Nederlandse ziekenhuizen, de relatie tussen de hoeveelheid natalizumab in het bloed en het drager worden van het JC-virus. Zij vonden dat mensen met lage hoeveelheden natalizumab door een gepersonaliseerde dosering 2,32 keer minder vaak drager werden van het JC-virus dan mensen met hoge hoeveelheden natalizumab in het bloed. Gepersonaliseerde dosering van natalizumab zorgt er dus voor dat patiënten dit effectieve medicijn langer kunnen gebruiken doordat zij minder snel drager worden van het JC-virus.
Sponsoring
Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door de Stichting MS Research en Stichting Treatmeds.
Origineel artikel:
Low natalizumab trough concentrations are associated with reduced seroconversion of the John Cunningham virus in natalizumab-treated patients with multiple sclerosis
Liza Gelissen et al.
Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry. March 16 2025 (online)
Foto: Mark van den Brink