Subsidie voor ontwikkeling nieuwe MS-medicatie
De huidige behandelingen voor MS onderdrukken de ontstekingen in de hersenen, maar gaan de progressie van de ziekte niet tegen. Er blijft daarom een grote vraag naar betere therapieën. In het recent toegekende onderzoeksproject ProReMiSe wordt nieuwe medicatie ontwikkeld en onderzocht dat zowel ontsteking vermindert als afbraak van myeline tegen gaat. Het nieuwe middel heeft een ander aangrijpingspunt dan de bestaande middelen. Voor dit onderzoek hebben Elga de Vries en Merel Rijnsburger van het MS Centrum Amsterdam, in samenwerking met Rob Leurs van de afdeling Farmacochemie van de VU en het bedrijf InterAx, ruim 1,1 miljoen gekregen voor een Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI).
Bij de ziekte MS verdwijnt de isolatielaag (myeline) rond zenuwen door ontstekingen in de hersenen en het ruggenmerg. Ook de zenuwcellen zelf raken beschadigd. Hierdoor kan er geen zenuwprikkel meer worden overgedragen, waardoor klinische verschijnselen ontstaan, zoals verlammingen, verminderd zicht en geheugenproblemen. Dit heeft grote (sociale) gevolgen voor patiënten en hun naasten.
Nieuw aangrijpingspunt
In ProReMiSe worden nieuwe middelen ontwikkeld en getest, die specifiek aangrijpingspunten (receptoren) voor bepaalde eiwitten blokkeren. Deze receptoren komen op verschillende cellen in de hersenen voor. Eerder onderzoek laat zien dat deze receptoren meer voorkomen bij ontsteking in de hersenen bij MS. Het inactiveren ervan met de nieuw te ontwikkelen remmers heeft als doel de ontsteking in de hersenen te stoppen en de zenuwcellen te beschermen. In dit project wordt eerst bestudeerd waar en hoeveel deze receptor voorkomt in hersenen van mensen met MS. Parallel hieraan zal het bedrijf InterAx unieke, specifieke remmers ontwerpen met behulp van kunstmatige intelligentie.
Speciale remmers
Op de afdeling Farmacochemie van de Vrije Universiteit zijn stoffen ontwikkeld die de receptoren op cellen inactiveren. Het nieuwe medicijn dat het bedrijf InterAx gaat ontwikkelen op basis van deze remmers wordt vervolgens getest in gekweekte hersen- en ontstekingscellen op hun potentie om ontsteking te remmen en myeline- en zenuwcelafbraak te voor komen. De meest potente stoffen worden daarna verder onderzocht in ziektemodellen voor MS. De onderzoekers hopen op deze manier een nieuw MS-middel te vinden waarbij niet alleen ontsteking en demyelinisatie bij MS tegen gegaan wordt, maar zelfs het beschadigde myeline en de zenuwcellen hersteld kunnen worden.