Toekomstproof onderwijs - (werkplek)leren volgens 5 Moments of Need
Precies datgene leren waar je op dat moment behoefte aan hebt; dat is het uitgangspunt van het 5 moments of need (5MON)-model. Erasmus MC Academie omarmde deze methodiek en biedt inmiddels verschillende onderwerpen volgens dit principe aan. VUmc Academie ziet ook kansen voor 5MON, nam een kijkje in de Rotterdamse keuken en ging een samenwerking aan.
Als het om bij- en nascholing van zorgprofessionals gaat, heeft werkplekleren de toekomst. Door toenemende drukte en informatie wordt het immers steeds lastiger voor afdelingen om werknemers up to date te houden. Bovendien is leren terwijl je werkt bewezen effectiever en efficiënter.
Mari Tere Zaragoza en Carla 's-Gravemade
Keuzepallet
Het resultaat is een reeks uitgewerkte onderwerpen. Elk gesplitst in taken en stappen en opgebouwd in lagen. Hoe verder je doorklikt, hoe dieper je op de materie ingaat. “Afhankelijk van de persoonlijke situatie van een medewerker, de kennis die hij heeft en de taken waar hij voor staat, kiest hij zelf wat hij uit het pallet gebruikt”, zegt Mari Tere. “Dat kan variëren van het doornemen van een checklist, tot aan het inschrijven voor een training. Het aanbod is dus heel individueel gericht.”
De doelgroep bepaalt
Alle inhoud van Ask Erasmus MC kwam volledig tot stand in samenspraak met de doelgroep: voor welke taken en stappen komen medewerkers te staan? Welke opleidingsvormen passen daarbij (traditioneel of op de werkplek)? Welke hulpmiddelen zijn hierbij nodig (protocollen, checklisten, powerpoints)? En hoe moet de stof aangereikt worden? Is dat online, in filmpjes, of bijvoorbeeld middels bedside teaching? Carla: “5MON leent zich dus perfect om met een nieuwe bril te kijken naar je doelgroepen: wat moeten zij leren en hoe?”
Die nauwe samenwerking met de doelgroep én met de afdelingen, leverde overigens ook enorme bijvangst op, vertelt Carla: “We kwamen er bijvoorbeeld achter hoeveel bruikbaar materiaal er al beschikbaar is. Maar ook waar overlap zit in de behoefte van de verschillende doelgroepen en waar uitwisseling van materiaal mogelijk is.” Mari Tere beaamt en voegt toe: “Die uitwisseling leidde vervolgens tot discussies die weer voor optimalisatie van werkprocessen zorgen.”
Vooruitlopen
Nu het scholingsaanbod voor specifieke onderwerpen en functionarissen binnen het Erasmus MC is ingericht, wil de academie ook voor algemene onderwerpen Ask Erasmus MC gebruiken. Voor onderwerpen dus die functie-, afdeling- én ziekenhuisoverstijgend zijn. Denk aan communicatie, persoonlijk leiderschap en evidence based practice. Carla wil hiervoor de samenwerking aangaan met andere academies van de UMC’s. “Als je ziet wat de samenwerking intern met de afdelingen al heeft opgeleverd… wat komt er dan allemaal niet vrij als we samen optrekken?” Door samen te werken op het gebied van leren & ontwikkelen zeggen Carla en Mari Tere ook vooruit te kunnen lopen op wat de UMC’s met de invoering van het EPA-onderwijs beogen. Namelijk het wegnemen van muren tussen instellingen en tussen theorie en praktijk, en de mogelijkheid om efficiënter op te leiden met werkplekleren als uitgangspunt.
Samenwerking VUmc Academie
VUmc Academie volgt al enige tijd de ontwikkelingen bij Erasmus MC Academie. Liesbeth Neeskens, onderwijskundige bij VUmc Academie en als trainer betrokken bij de BKO-trainingen (Basiskwalificatie Onderwijs) van Erasmus MC Academie zegt hierover: “We waren niet betrokken bij de vormgeving van de BKO-trainingen binnen het 5MON-concept, maar wel bij de uitvoering. Hierdoor konden we al een kijkje in de keuken nemen en onderzoeken of deze vorm van werkplekleren ook iets is voor ons scholingsaanbod en onze organisatie. En doordat wij met een open blik konden kijken naar wat werkt en wat eventueel anders moet, kunnen we het onderwijs op dit vlak gezamenlijk naar een hoger plan tillen.” Inmiddels is VUmc Academie zo enthousiast over 5MON en de plannen van Erasmus MC Academie, dat ze de samenwerking zijn aangegaan. Op dit moment onderzoeken de academies samen de mogelijkheden om het onderwerp evidence based practise uit te werken volgens de methodiek 5MON.
Toekomstproof
Carla hoopt dat meer partijen zich zullen aansluiten. En dat er uiteindelijk gezamenlijk gewerkt wordt aan een landelijk opleidingsaanbod volgens 5MON. Met als stip aan de horizon een overkoepelende online omgeving voor alle academies. “Daar ligt echter nog een enorme uitdaging”, zegt ze. Maar een ding weet ze zeker: “Als we de handen ineenslaan, dan kunnen we onderwijs bieden, waarmee we echt toekomstproof zijn.”
5 Moments of Need-model
Het 5 Moments of need-model (5MON) gaat uit van vijf momenten waarop iemand behoefte heeft om te leren. 1. bij het opdoen van nieuwe kennis of vaardigheden, 2. bij behoefte aan specialisatie, 3. bij de toepassing in de praktijk, 4. bij het oplossen van problemen en 5. wanneer er iets verandert. De onderwijsvormen waarin de stof wordt aangeboden moet passen bij het moment en de leerbehoefte. Voor moment 1 en 2 is traditioneel onderwijs, zoals een (blended) training vaak geschikt. Maar bij moment 3 t/m 5 past werkplekleren veel beter. Op dat moment is er meestal meer behoefte aan kennis of handvatten zonder daarvoor het werk te hoeven neerleggen. Door leerstof aan te bieden volgens het 5MON-model kan een academie medewerkers continu voorzien in hun leerbehoefte gedurende de totale leer- en prestatiecyclus.
Lees dit artikel en meer over leren op de werkplek en samenwerkingen tussen VUmc Academie en collega-instellingen in het VUmc Academie magazine “Ready to go! - Inspelen op de praktijk”