Neurochemisch laboratorium

Het Neurochemisch Laboratorium heeft als doel de patiëntenzorg te verbeteren door onderzoek te doen naar biomarkers voor de diagnose en prognose van neurologische ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer, en andere vormen van dementie, zoals frontotemporale dementie, dementie met Lewy Bodies, en multiple sclerose. Het laboratorium is onderdeel van vijf anderen laboratoria binnen de afdeling Klinische Chemie en werkt nauw samen met onderzoekers van het Alzheimer Centrum en het MS Centrum Amsterdam.

Het Neurochemie Laboratorium heeft drie hoofddoelen:

  1. Het ontwikkelen en valideren van nieuwe biomarkers in lichaamsvloeistoffen voor verschillende neurologische ziekten, met behulp van ultragevoelige ultrasensitieve en multiparametertechnologieën;

  2. De workflow voor de ontwikkeling van nieuwe biomarkers te verbeteren;

  3. Het implementeren van biomarkers voor de klinische praktijk en in medicijn studies;

  4. Kennis vergroten over de relatie tussen biomarkers en de onderliggende pathologie.

Het laboratorium Neurochemie doet onderzoek naar de biomarkers die de degeneratie van de hersenen reflecteren. Een grotere kennis van deze markers is van cruciaal belang om zeer gevoelige immunoassays te ontwikkelen voor de diagnose en prognose van Alzheimer, Multiple Sclerose en andere neurologische ziektes. Het team staat onder leiding van Prof. Dr. Ir. Charlotte Teunissen, hoofd van het Neurochemie Laboratorium.

Projecten

Het Neurochemie Laboratorium is zeer getraind in het gebruik van multiparameter immunoassays en (semi) geautomatiseerde technologieën, zoals SIngle MOlecule Array (SIMOA, Quanterix), MesoScale Discovery (MSD, Meso Scale Diagnostics) en Ella (ProteinSimple). Multiparameter assays hebben het voordeel dat meerdere eiwitten in een klein volume gemeten kunnen worden; dit is tijd- en kostenbesparend en maakt het mogelijk analyten direct te vergelijken. We hebben verschillende immunoassays vergeleken en gevalideerd. Deze hebben een breed meetbereik, wat relevant is voor de beoordeling van eiwitten in verschillende lichaamsvloeistoffen. Wilt u analyse in ons laboratorium uitvoeren, zie Contact/Bestelinfo.

Het Neurochemie-laboratorium heeft meerdere lopende nationale en wereldwijde samenwerkingen met academische centra en bedrijven.

Het MIRIADE-project (Marie Curie International Training Network, grant agreement No 860197) wat staat voor Multi‐omics Interdisciplinary Research Integration to Address DEmentia diagnosis. Dit programma zal zorgen voor een nieuwe taskforce van wetenschappers die worden opgeleid om de ontwikkeling van biomarkers voor dementie te versnellen en effectieve biomarker tools naar de kliniek te vertalen.

Het CANTATE-project (P22-92) richt zich op het toepassen van een bloedtest voor Alzheimer in een klinische setting. Het project heeft 4 doelstellingen:

  1. Het definiëren van tools ter ondersteuning van de klinische besluitvorming (e.g. grenswaardes/beslissingsboom) voor plasma Amyloïd, pTau, GFAP en NfL ten opzichte van CSF en Amyloïd-positieve PET;

  2. Evalueren van het vooruitzicht van de besluitvorming-tools in verschillende zettingen in de geheugenkliniek;

  3. Implementeren van de bloedtesten in een eerstelijns zorgzetting;

  4. Confounder-analyse van de bloedtesten in  een grote tweelingcohort.

VGF en Contactins (WE.03-2020-11) in CSF/bloed als synaps marker kandidaat voor dementie; in samenwerking met Cagliari en Ulm universiteit, evalueren wij de synaps markers voor hun potentiële gebruik  in de diagnostiek en prognose van synaptische degeneratie (een belangrijke alzheimer hallmark).

Andere projecten zijn: het JPND Pride (ZonMW project no 733051101)  dat zich focust op het ontwikkelen van panels gericht op bloed biomarkers die gebruikt kunnen worden van het vroegtijdig diagnosticeren van specifieke dementia; de Pre-analytics NEXT project (Alzheimer Association, project no SG-SABB-20-711675), dat als doel heeft om pre-analytische effecten (i.e. het behandelen/bereiden van monsters) in bloed biomarker concentraties te bepalen; en andere projecten die zich concentreren op het versnellen van het ontdekken van diagnoses en behandelingen voor neurodegeneratieve ziektes IMI EPND  (IMI 2 Joint Undertaking (JU), grant No 101034344), en IMI 3TR  (Horizon 2020, grant no 831434).